Γιατί την σχημάτισα αυτήν την φράση; ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω. Είμαι μόνη μου. Είμαι καλά αυτή τη φορά. Έχω ξεπεράσει ό,τι με κρατούσε καθηλωμένη και για πρώτη φορά μετά από καιρό μπορώ να πω σχεδόν με βεβαιότητα ότι Ζω. Δεν μπορώ να καταλάβω αλλά ταυτοχρόνως νιώθω να το πιστεύω..

Σκέφτομαι τι σημαίνει να συναντάς έναν άνθρωπο. Να τον συναντάς τυχαία στο δρόμο, να πέφτεις πάνω του ενώ στέλνεις μήνυμα στο κινητό σου, να τον πετυχαίνεις στο chat, να μπαίνει στο μαγαζί που έχεις πάει για ποτό, να πίνεις καφέ και να διαβάζεις και να τον βλέπεις στην τηλεόραση, να τον πετυχαίνεις σε κοινή παρέα.. Ή και όχι τόσο τυχαία.. Να κανονίζουν κοινοί φίλοι να συναντηθείτε, να έχει μάθει ο ένας από τους δύο που θα είναι ο άλλος το βράδυ και να εμφανιστεί, να τον περιμένει στην είσοδο της πολυκατοικίας μέχρι να γυρίσει γιατί "επιτέλους πρέπει να τον ακούσει", να πηγαίνει στο ίδιο καφέ την ίδια ώρα κάθε μέρα γιατί χθες τέτοια ώρα τον είδε να μπαίνει ενώ περνούσε απ'έξω με το λεωφορείο.. Ή απλώς να έχει λείψει ο ένας στον άλλον και να συναντιούνται.

Ποτέ δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι μία συνάντηση που μπορεί να κρατήσει από 4'' μέχρι 4ώρες, που μπορεί να αποτελείται από ένα μόνο βλέμμα, ένα άγγιγμα, ένα πέρασμα του άλλου από δίπλα μας χωρίς καν να περιλαμβάνει ένα βλέμμα του, μέχρι πολύωρες συζητήσεις, αναλύσεις, αγγίγματα, βλέμματα το ένα μετά το άλλο.. μπορεί να έχει τον ίδιο ακριβώς αντίκτυπο στην ζωή ενός ανθρώπου.

Θυμάμαι όταν είχε έρθει η Α. στην Αθήνα.. Πήγαμε για καφέ στο κέντρο. Η Αθήνα είναι άδεια τον Αύγουστο είναι όλα τόσο υπέροχα... Έτσι πίστευα μέχρι που βγήκα από το καφέ και σήκωσα το βλέμμα μου στην ευθεία για να δω προς τα που θα πηγαίναμε. Χρειάστηκα 1'' για να συνειδητοποιήσω ότι και χωρίς πόδια ένας άνθρωπος μπορεί να περπατήσει όταν πρέπει να επιβιώσει. Όταν συναντάς τον μοναδικό άνθρωπο που δεν μπορούσες να αντικρίσεις σε ανύποπτο χρόνο και τόπο.... τότε απλώς πρέπει να επιβιώσεις. Ήταν μόνο το δικό μου βλέμμα που με έκανε να σταματήσω τον χρόνο και ενώ όλοι έμεναν ακίνητοι να περάσω αστραπιαία στο δίπλα στενό και να στρίψω. Όταν ο χρόνος συνέχισε να μετράει έπρεπε να κάτσω. Όταν περπατάς με κομμένα πόδια χρειάζεσαι ένα στήριγμα. Ακούμπησα στον τοίχο. Είχα επιβιώσει όμως. Και όταν συνειδητοποιείς ότι έχεις επιβιώσει ακόμα και με κομμένα πόδια και με καρδιά σταματημένη.. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να βουρκώσεις.

*

Μετά από αρκετό καιρό στο νησί επιτέλους θα επέστρεφε. Μου είχε λείψει τόσο πολύ. Όταν βεβαιώθηκα ότι έφτασε το καράβι με μεγάλη καθυστέρηση αποφάσισα να μην την ξυπνήσω με ένα τηλεφώνημα. Το επόμενο πρωί όμως θα έφευγε. Ενώ είχα κανονίσει άλλα, ενώ δούλευα στις 8 την επόμενη μέρα και ήμουν ήδη έξω από νωρίς το μεσημέρι, όταν με πήρε τηλέφωνο στις 9 έψαχνα κιόλας αφορμή να σταματήσω ό,τι έκανα για να τη δω. Τελικά είπαμε θα γυρίσουμε μαζί σπίτι. Ένιωθα ένα απροσδιόριστο άγχος. Όταν έχεις να δεις καιρό έναν πολύ αγαπημένο σου άνθρωπο και ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι η παρουσία του θα είναι όντως πραγματική σε λίγα λεπτά νομίζω σφίγγεται το στομάχι σου από χαρά. Και η συνάντησή μας ήταν τόσο απλή και ουσιαστική. Ειδωθήκαμε, γελάσαμε με κάτι και απλώς ξεκινήσαμε για το σπίτι. Και μέσα σε μία ώρα που μας αναλογούσε είπαμε όλα όσα χρειαζόμασταν η μία στην άλλη για να νιώσουμε καλύτερα. Γιατί ένας άνθρωπος όταν είναι πραγματικά στη ζωή σου μπορεί με δύο φράσεις του να σου δώσει την δύναμη που αναζητούσες μήνες.

*

Δεν είχα καθόλου όρεξη να βγω. Το είχα κανονίσει όμως και έπρεπε να πάω. Ντύθηκα, πήρα το λεωφορείο των 22:25 και ανέβηκα στο κέντρο. Νόμιζα ότι έχω αργήσει αλλά είχα φτάσει νωρίτερα απ'όλους. Δεν ήξερα σχεδόν κανέναν και δεν είχα όρεξη να μάθω και κανέναν στην συγκεκριμένη φάση. Το βράδυ περνούσε χαλαρά ίσως αδιάφορα. Αλλά ακριβώς αυτό είναι το πιο κατάλληλο περιβάλλον για να δημιουργηθεί η πιο έντονη στιγμή. Όταν μία συνηθισμένη μηχανική κίνηση, όπως το να σηκώσεις αδιάφορα το κεφάλι σου ή να απλώσεις το χέρι σου να πιάσεις το ποτό σου γίνεται τα πάντα. Άπλωσα το χέρι μου και το έκανε ακριβώς εκείνη την στιγμή και εκείνος. Τότε σήκωσα το κεφάλι μου και χαμογέλασα ενώ μου χαμογελούσε. Ίσως να πρέπει να δημιουργηθεί μία λέξη για να περιγράψει την έλξη που μπορεί να δημιουργηθεί σε μια αδιάφορη στιγμή μεταξύ δύο ανθρώπων που μέχρι τότε ήταν εντελώς αδιάφοροι ο ένας στον τον άλλον.


Θέλω να πω οι συναντήσεις δεν έχουν όριο.. Δεν θα σταματήσουν ποτέ να συμβαίνουν. Μακάρι να βρούμε τρόπο να παίρνουμε το μέγιστο που αυτές μπορούν να μας δώσουν.

Περνάω από τα στενά. Προσπαθώ να φτάσω όσο πιο γρήγορα γίνεται. Έχω ραντεβού στις 8 και η ώρα έχει πάει 8 παρά τέταρτο. Όταν βγήκα απ'την πολυκατοικία σχεδόν έτρεμα απ'το κρύο. Πλέον έχω ξεκουμπώσει και το μπουφάν. Τα χέρια μου συνεχίζουν να είναι στις τσέπες όμως. Εσκεμμένα έχω αφήσει το ρολόι έξω απ' το αριστερό μανίκι. Το κοιτάζω για μια στιγμή και επιταχύνω το βήμα

(Ευθεία ε; ευθεία, ναι. Τώρα κανονικά πρέπει να δω εκείνο το κομμωτήριο στα δεξιά μου και στρίβω αριστερά. Ευθεία πάλι και το μαγαζί με τα παιδικά στ' αριστερά ε; ωραία.. Τώρα στρίβω αριστερά πάλι. Κάπου εδώ έπρεπε να έχει ένα σχολείο.. Πού είναι το σχολείο;; Σκατά. Δεξιά έπρεπε να πάω. Πάλι πίσω και να στρίψω δεξιά στο μαγαζί με τα ρούχα είπαμε. Τα παιδικά.)

Ενώ ψάχνω να δω την οδό στην γωνία του δρόμου παρατηρώ το μπαλκόνι του πρώτου ορόφου. Λαμπάκια. (Ωχ.. Λαμπάκια! Χριστούγεννα..) Τόσα στενά πέρασα δεν είδα τίποτα. Θυμάμαι τις άλλες χρονιές..τα χρόνια πριν το φέτος και το πέρσι μας ήταν..αλλιώς. Θυμάμαι ότι ήταν αλλιώς. Κυκλοφορούσαμε στα στενάκια με τα χέρια κρυμμένα στις τσέπες και γελούσαμε πότε ξεχωριστά πότε μαζί με τα μπαλκόνια που θύμιζαν Λας Βέγκας. Μα πια δεν βλέπουμε φωτάκια στα μπαλκόνια.. Δεν ανάβει ο κόσμος πια λαμπάκια. Δεν στολίζει. Η ΔΕΗ τα φταίει, έχουν πάει οι χρεώσεις στο θεό..

-Καλησπέρα σας..

-Επιτέλους! - μου δείχνει το ρολόι στον τοίχο. 8 και είκοσι...

...

-Χμμ.. Αλήθεια; Μα εγώ σε ένα τεταρτάκι ήρθα!

-Πάμε;

-Πάμε.

Το νέο μαξιλάρι μου είναι εξαιρετικό. Πήρα κι ένα καινούριο αγγλικό βιβλίο. Ροζ είναι, με ανάγλυφα γράμματα. Στηρίζομαι με τα πόδια στο γραφείο μου, ενώ στα δεξιά έχω βάλει την ηλεκτρική σόμπα να καίει στις δύο σκάλες. Πότε πότε κατεβάζω εναλλάξ το δεξί χέρι που κρατάει το βιβλίο για να ζεσταθεί - το άλλο είναι χωμένο στην τσέπη του φούτερ. Σκούρο ροζ κι αυτό. (τί έχω πάθει;) Η αδερφή μου στο άλλο δωμάτιο έφυγε κι άφησε ανοιχτή την μπαλκονόπορτα. Μπάζει λίγο και προς τα μένα. Το πιο ενοχλητικό είναι ότι μισο-κουνιέται και η πόρτα μου. 

-Σήμερα τράκαρα με το αυτοκίνητο. 
-Καλά και γιατί δεν μου είπες τίποτα; 
-Στο λέω τώρα.
-Όχι τώρα, την ώρα που έγινε. 
-Και..;
-Τί και; τί είναι αυτά που λες;
-Και τι θα έκανες;
-Τί είναι αυτά που λές; γιατί σκέφτεσαι έτσι; 
-Δεν έπαθα τίποτα καλά είμαι. 
-Χαίρομαι μάτια μου, έπρεπε να μου το είχες πει όμως, γιατί δεν μου το είπες νωρίτερα..
-Τί θα έκανες; πες μου γαμώτο τι θα έκανες;;
..
-Δεν απαντάς. Γιατί δεν θα έκανες τίποτα. Δεν θα μπορούσες να κάνεις τίποτα. 
-Αφού ξέρεις ότι και για μένα είναι δύσκολο..
-Ναι το ξέρω και για μένα.
-Αφού σ'αγαπώ.
..
-Σ'αγαπώ. Γιατί δεν μιλάς;
-Τί να πω;
-Πες κι εσύ ότι μ'αγαπάς. 
-Δεν μπορώ πια. 
-Τί λες;
-Η ζωή μου συνεχίζεται μακριά σου. Η ζωή μου συνεχίζεται χωρίς εσένα. Χωρίς εσένα. Νιώθω ότι..
-Ότι..;
-Ότι συνήθισα να μην είσαι εδώ. 
-Πώς γίνεται να μην μ'αγαπάς; Δεν σου λείπω πια;; Δεν με σκέφτεσαι;
-Γνώρισα έναν τύπο στο σεμινάριο. Κάνουμε καλή παρέα.. Την Κυριακή πήγαμε σινεμά. Την Παρασκευή πήγαμε θέατρο. Γελάμε πολύ. Κάνουμε βόλτες στην Αθήνα.. Μαζί ήμασταν στο τρακάρισμα.
-Σε πήδηξε;
-Δεν καταλαβαίνεις.. Δεν θέλω να κάνω σεξ μαζί του. Δεν θέλω να τον φιλήσω. Δεν θέλω να του πιάσω το χέρι στον δρόμο.. Θέλεις να πάμε σινεμά το βράδυ; Έχει στο ΑΤΤΙΚΟΝ αφιέρωμα στο "NOIR" ξέρεις πόσο μου αρέσει..
-Πώς τον λένε τον μαλάκα; Θα κλείσω εισιτήρια αύριο για Ελλάδα. Θα τον γαμήσω τον παλιομαλάκα.
-Έχει αφιέρωμα στο "NOIR"..
-Κι εσύ..εσύ... πώς μπόρεσες να μου το κάνεις αυτό; Καλά δεν βλέπεις ότι θέλει να σε πηδήξει;
-Η πρώτη προβολή ξεκινάει στις 10.30 και έχει την επόμενη ταινία στις 12.15.. μπορούμε να κάτσουμε και στην δεύτερη αν θέλεις..
-Πάψε πια με το κωλοσινεμά. Δεν έχεις ιδέα τι σημαίνει αυτό για μένα έτσι; Θα χάσω και τρεις μέρες  απ'τη δουλειά. Γαμώ το κέρατο μου μέσα..
-Δεν έχεις ιδέα τι σημαίνει για μένα το σινεμά.. 
-ΣΚΑΣΕ ΣΚΑΣΕ..
-Συνήθισα να μην είσαι εδώ.. Πάω να ετοιμαστώ. Πήγε ήδη 9 παρά. Καληνύχτα.
(έκλεισε το καπάκι του λαπτοπ, αποσύνδεσε την κάμερα και την πέταξε στα σκουπίδια, τύλιξε τα ακουστικά με το μικρόφωνο, τα έβαλε στο συρτάρι και άναψε το θερμοσίφωνο)

 *    *    *

 *    *    *

(χτύπημα στην πόρτα)

-..Περίμενε ρε μου χτυπάνε την πόρτα μάλλον η Κινέζα από δίπλα θα έχει ερωτήσεις πάλι για τους κανονισμούς.. θα σε πάρω σε λίγο. 

...

-Τί κάνεις εσύ εδώ; 

-Ήρθα να σε βοηθήσω να γράψεις το report. Όλη η Αθήνα ξέρει πόσο απρόσεκτη είσαι..
- 8 ώρες πτήση για ένα report;
-Αφού σου είπα μωρό μου. Τί είναι η απόσταση; Ένα ταξίδι. Και ποιός δεν τρελαίνεται για ταξίδια;

(φιλιούνται αγκαλιά στην εξώπορτα για ώρα)

Θεωρούσα το "μακριά" μετρήσιμο κάποτε θυμάμαι. Ότι βάζεις κάτω τον χάρτη, παίρνεις το υποδεκάμετρο και μετράς.. με τα εκατοστά πρώτα, μετά ανάλογα της κλίμακας του χάρτη ο υπολογισμός και έχεις το "πόσο μακριά". Άλλοτε το σκεφτόμουν σε τραγούδια.. ένα-δυο-τρία-τέσσερα και ένα μισό ή η μισή συλλογή του i-pod. Υπήρχαν φορές που μετριόταν σε τοις εκατό. 50% μπαταρία, 10% ή και καθόλου. Μετά έλεγα αν δεν είναι σε τραγούδια θα είναι σε τσιγάρα, ή σε συζητήσεις στο αυτοκίνητο. Κάποιες φορές το "μακριά" ήταν μαγικά μετρήσιμο. Αυτό γινόταν στα παιχνίδια στις συναντήσεις, στο τηλέφωνο..



..Κάποιες άλλες φορές ήταν μετρήσιμο σε ευρώ. Εμμέσως δηλαδή.. σε ταξί, λεωφορεία, τρένα, αεροπλάνα. Ή να.. τυχαίνει να γίνει κάτι άσχετο στον δρόμο, να ακούσεις έναν άγνωστο να μιλάει στο κινητό στη στάση και να αναφέρει ένα όνομα, τον τίτλο μιας ταινίας, έναν τραγουδιστή, ένα νησί.. Και θυμάσαι τον τάδε, τον Ταραντίνο, τους The Who, τις Κυκλάδες.. Ή αν δεν είναι κάτι που ακούς θα είναι κάτι που βλέπεις, μια πινακίδα κομμωτηρίου ή ένα ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ με τα 5 πρώτα νούμερα ίδια με έναν γνώριμο αριθμό κινητού. Ή μπορεί να σου μυρίσουν πατάτες και κεφτεδάκια να τηγανίζονται, ή καμένο φαγητό από αφηρημάδα ή ο αέρας να φέρει την μυρωδιά του βασιλικού, όπως σε εκείνο το κοκτέηλ τότε.. Μπορεί και να συμβεί να θέλεις να πιεις κοκα-κολα, να πιάνεις το μπουκάλι και να γλιστράνε τα χέρια σου ή απλώς να μην μπορείς να το ανοίξεις εσύ ρε γαμώτο και να αναγκαστείς να το παρατήσεις στο πλάι και να πιεις νερό εναλλακτικά βλέποντας Ταραντίνο, ενώ ακούγονται οι Who κάπου στο βάθος κοιτάζοντας κλεφτά φωτογραφίες απ'τις Κυκλάδες.. Και τότε το μακριά είναι μετρήσιμο σε αναμνήσεις/ στιγμές/ νοσταλγία/ υπομονή/ δάκρυα/ γέλια/ αποφάσεις.

Και ξαφνικά κάποιος άγνωστος στην στάση αναφέρει ένα όνομα μιλώντας στο τηλέφωνο, σχολιάζει μια ταινία του Ταραντίνο και εξυμνεί τους The Who στο Woodstock, ενώ επιβεβαιώνει την διαμονή του σε κάποιο ξενοδοχείο των Κυκλάδων.. κι όμως εσύ δεν έχεις ακούσει τίποτα! Τόση αφοσίωση στον νέο κατάλογο ΙΚΕΑ. Τίποτα δεν σε αποσπά - τουλάχιστον τίποτα ενδιαφέρον. Κοιτάζεις έξω από το λεωφορείο στον γυρισμό και το μόνο που διακρίνεις είναι ανθρώπους να περπατούν, να κρατιούνται χέρι-χέρι, να κοιτάζουν χάρτες και να αλλάζουν κατευθύνσεις.. σαν να δείχνει το παράθυρο του λεωφορείου τα πράγματα αλλιώτικα πλέον. Ανοίγεις την μπαλκονόπορτα φτάνοντας σπίτι και μυρίζεις όλες τις συνταγές που ετοιμάζονται στην γειτονιά, έτσι σαν χημεία, με μία νότα βασιλικού προσέχοντας κυρίως την βουκαμβίλια στο απέναντι μπαλκόνι που είναι ανθισμένη Νοέμβρη μήνα.. τίποτα το ιδιαίτερο κι όλα μαζί ευχάριστα. Βάζεις την ταινία να παίζει ενώ προσπαθείς να ανοίξεις ένα μπουκάλι κοκα-κόλα. Δεν μπορείς. Παίρνεις μια πετσέτα απ'την κουζίνα, το ανοίγεις και βάζεις σ'ένα γυάλινο ποτήρι με μια φέτα λεμόνι. Βλέπεις Ταραντίνο και σκέφτεσαι πόσο καλά έπαιξε η Uma Thurman στο Kill Bill αν και δεν της το 'χες. Από το ράδιο που έχεις ξεχάσει ανοιχτό ακούγονται οι Who και αναρωτιέσαι αν θα μπορούσε να ξαναγίνει ποτέ μια επανάσταση μεγέθους και ουσίας Woodstock... "..α ρε! φέτος να πάμε Λευκάδα στην Ελένη!". Και τότε το "μακριά" δεν είναι πια μετρήσιμο. Είναι ΠΟΛΥ πιο μακριά από το "μετρήσιμο".
Θέλω να πω.. Έρχεται εκείνη η στιγμή που οι σχέσεις έχουν φθαρεί τόσο πολύ από το παρόν που κυλάει ανενόχλητο και οι άνθρωποι που κάποτε ήταν εδώ σ'ένα παρόν που τείνει μακρινό παρελθόν, πλέον έχουν καταλήξει διάφανες φιγούρες που μετα βίας αχνοφαίνονται κάπου στο βάθος. Και ποιος νοιάζεται πλέον για κάτι που "αχνοφαίνεται" όταν υπάρχει ένα ολόκληρο σκηνικό που φαίνεται παντακάθαρα; Και αν έμαθα κάτι τους τελευταίους μήνες είναι ότι το "μακριά" μπορεί να υπάρξει πιο ουσιαστικό από οποτεδήποτε όταν δεν προσμετράται σε τίποτα. Όταν είναι απλώς μια πραγματικότητα. Και είναι απόλυτα λογικό και εξηγείται στην βαθύτερη ουσία του έτσι.. Το μακριά μας είναι το αντίθετο αυτού που έχουμε κοντά μας. 
Και μπορεί να καταλήξει παγερά αδιάφορο.

μερικές φορές συναντάς ανθρώπους που είναι ικανοί να σου φέρουν αθόρυβα την μεγαλύτερη καταστροφή. μπορούν να φέρουν τα πάνω κάτω, τα δεξιά αριστερά, το ταβάνι στο πάτωμα και το στομάχι στο στόμα σου. το χώμα ορκίζεσαι ότι πέφτει από τον ουρανό πια και τα αστέρια είναι μικρές λάμψεις που μπορεί να συναντήσεις σε κάθε σου βήμα.. η θάλασσα κατεβαίνει μέρα νύχτα απ'την κορυφή του βουνού και οι βοσκοί βγάζουν τα πρόβατα στον ωκεανό για βοσκή. "οι άνθρωποι περπατούν πλέον με τα χέρια", σου λένε, και δεν σου φαίνεται παράδοξο ή κουραστικό. μα γιατί όχι άλλωστε;

μόνο που τους τυφώνες είναι προτιμότερο να τους παρακολουθούμε από δορυφόρο να σχηματίζουν ανάποδους κόσμους στην άμμο και να εξαφανίζονται.

γιατί τελικά, είναι ασφάλεια να νιώθεις ότι όσο σκατά και να 'σαι περπατώντας με το κεφάλι σκυφτό και τα χέρια στις τσέπες ψάχνοντας "το κάτι" μπορείς να βρεις τον εαυτό σου σε μια παραλία να χαζεύει τα κύματα να παίρνουν τα πάντα μακριά σ'εναν χαοτικό ορίζοντα, και είναι όμορφο και αρκετό να σηκώνεις το κεφάλι και να βλέπεις χιλιάδες μικροσκοπικές τελείες μαζεμένες σε ένα μαύρο σεντόνι.. έτσι μέσα στο χαμό, αλλά μακριά. για να το συνειδητοποιήσεις αρκεί να γυρίσεις πίσω το κεφάλι και να δεις αναποδογυρισμένα τα αντικείμενα ενώ πλέον εσύ περπατάς με τα πόδια στη γη. και ποιος θα άντεχε άλλωστε μια ζωή ανάποδα;

 

καμιά φορά θες τόσο πολύ να πας κάπου.. τόσο που καταλήγεις να φεύγεις μακριά.

για παράδειγμα, μπορεί να θες απεγνωσμένα να αγκαλιάσεις έναν άνθρωπο και να κατα-

λήγεις να αγκαλιάζεις κάποιον άλλον. ή μπορεί να θες να πας στο Λονδίνο και να

καταλήγεις στο Γκάζι. μπορεί άλλοτε να θες να βγεις για ποτό και να βγαίνεις και να πίνεις κοκα-κόλα. να θέλεις να δεις απεγνωσμένα ένα θρίλερ, και τα καταλήγεις να βλέπεις

αμερικάνικη κομεντί. ή μπορεί να θέλεις να σπάσεις στο ξύλο έναν άνθρωπο και να

καταλήγεις να τον φιλάς με πάθος. όπως και να 'χει σε όλες τις περιπτώσεις κάτι φταίει.

αν βρούμε τι θα πάψουν τα υποκατάστατα. αν βρούμε το κοινό σημείο επαφής μπορεί

να πάψουν και τα "αλλά". μέχρι τότε.. "μπορεί και να..".

*Μα στο τέλος της μέρας, λίγο οδυνηρά πάντα, θα σκέφτεσαι αυτούς

τους δυο-τρεις ανθρώπους με τους οποίους θα μπορούσες

να είχες ζήσει περισσότερα. Ή και τα πάντα.

Είναι εντέλει ίσως τα 15' της ζωής σου που τους αναλογούσαν.

Αν πάλι όχι. Τότε συγχαρητήρια. Είσαι ευτυχισμένος άνθρωπος!

Γιατί αν δεν την ζεις τη ζωή παράφορα βρε μάτια μου.. τότε τί;

Η μικρή αγωνιούσε να περάσει στο Πανεπιστήμιο. Διάβαζε χωρίς σταματημό. Σε όλο το δωμάτιο έβρισκες γραμμένη μία μόνο φράση. "ΕΙΜΑΙ ΜΕΣΑ". Ήθελε τόσο απεγνωσμένα να μπει στο Πανεπιστήμιο. 
"Μαμά, δεν μπορώ άλλο", έλεγε
"Μπορείς. Συνέχισε", της απαντούσε.
"Ναι ρε, μπορώ!", έλεγε μετά στον εαυτό της και συνέχιζε. 
Μάθαινε απ'έξω διάφορα. Για την μικρασιατική καταστροφή, πόσα σχολεία, πόσα μοναστήρια, πόσα σπίτια κάηκαν, για την σταφιδική παραγωγή της χώρας, για τον Κωνσταντίνο, για τον Βενιζέλο. Ήξερε να μεταφράζει Αριστοτέλη, Πλάτωνα, να βρίσκει τα βαθύτερα νοήματα στην Σονάτα του Ρίτσου και να αποκρυπτογραφεί της τρεις λεξούλες των ποιημάτων του Σαχτούρη. Αν και δεν της άρεσε ποτέ αυτό. Για κείνη το κόκκινο ήταν αίμα, το γαλάζιο ουρανός και το εισιτήριο ταξίδι. Ήταν απλά τα πράγματα κατά βάθος, έτσι πίστευε. Ανάμεσα στις σελίδες της νεκρής γλώσσας των Λατίνων κηλίδες από πορτοκαλάδες και ψίχουλα από τοστ, εκεί δίπλα στις μαργαρίτες που ζωγράφιζε όπου έβρισκε λευκή επιφάνεια. Είχαν προκύψει διάφορα θέματα υγείας αλλά τα παραμέρισε όλα, γιατί προείχε ο στόχος: "Νομική Αθηνών". Και όταν έδωσε τον μεγάλο αγώνα τελικά πέρασε Νομική Θεσσαλονίκης και απογοητεύτηκε, αλλά ήταν πολύ περήφανη για να δώσει με το 10%. Όπου πέρασε, αυτό της άξιζε.

Έπρεπε να πάω, να εγκατασταθώ, να σπουδάσω, να γυρίσω, να βρω δουλειά, και στο ενδιάμεσο αν προλάβω να ζήσω και λίγο. Εγώ. Όλα αυτά εγώ. Και αναφέρομαι στο τρίτο πρόσωπο πριν γιατί δεν θυμάμαι όλη εκείνη την μεγάλη προσπάθεια που νόμιζα ότι ήταν ο μεγαλύτερος αγώνας που θα έδινα.
Η πρώτη φορά που πέρασα απ'έξω ήταν όταν έψαχνα για σπίτι. Ένα τεράστιο οικοδομικό συγκρότημα με σχολές. Συγγνώμη λάθος. Ένα τεράστιο οικοδομικό συγκρότημα με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Ιδρύματα. Προχωρήσαμε περιφερειακά με τον πατέρα μου και θυμάμαι την μιζέρια που μου δημιούργησαν τα κάγκελα. "Όχι κάγκελα ρε γαμώτο.." αυτή ήταν η πρώτη μου φράση όταν ήρθα σε επαφή με το Πανεπιστήμιο. Μέσα στον πανικό για να βρούμε σπίτι δεν σταθήκαμε πολύ.
Την επόμενη βδομάδα ξεκινούσαν εγγραφές. Φτερούγιζε λιγάκι η καρδιά μου. Πάντοτε χαμογελούσα όμως. Κατέβηκα στην προφανή στάση "Πανεπιστήμια".
"Συγγνώμη από που μπαίνουμε;"
"Από κει.."
Βγήκα μπροστά στην παλιά Φιλοσοφική. Ένα υπέροχο νεοκλασικό κτίριο.. "ένα Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα", έτσι σκεφτόμουν.
"Συγγνώμη, το κτίριο της Νομικής;"
"Ευθεία και δεξιά.."
Προχωρούσα και έτρεμα. Ξύλινα πατώματα, αμφιθέατρα, αίθουσες συνεδριάσεων..
Τεράστια γκρι κτίρια. Πολλά τεράστια γκρι κτίρια με βρόμικα τζάμια. Γκρι σπασμένα μαρμάρινα πατώματα. "Όχι, Θεε μου, όχι τόσο γκρι..", αυτή ήταν η δεύτερη φράση μου για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Πέρασα μία μισο-σπασμένη πόρτα, με ένα τεράστιο λουκέτο να κρέμεται σε μια αλυσίδα απ'έξω. Στους τοίχους αφίσες, τραπεζάκια κομμάτων, καπνός από τσιγάρα και φωνές.. Με πλησίασαν γύρω στα πέντε διαφορετικά άτομα "Για τις εγγραφές είσαι;", "Γεια έλα από δω να σε βοηθήσουμε..". "καλημέρα έλα από δω να γνωριστείς και με τους άλλους.."
Τους έσπρωχνα διακριτικά, ενώ ούρλιαζα από μέσα μου "ΠΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΟΛΟ ΕΙΝΑΙ Η ΕΞΟΔΟΣ;". Αυτό ήταν το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα για το οποίο αγωνίστηκα; Αυτό ήταν; Έτσι λειτουργούσε;
Γράφτηκα, πήρα το πρόγραμμα "Συγγνώμη από που βγαίνουμε;"-"Από 'δώ".. και έφυγα τρέχοντας.
Δεν θυμάμαι πολλά από το νηπιαγωγείο, αλλά μπορώ να πω ότι βίωσα την ανάμνηση του συναισθήματος εκείνης της πρώτης μέρας που έκλαιγα με λυγμούς και εκλιπαρούσα την μάνα μου να με πάρει μαζί της, να μην μ'αφήσει εκεί. Αλλά τώρα ήμουν ενήλικη! Αλλά τώρα είχα μπει στο Πανεπιστήμιο! Τώρα θα ζούσα την φοιτητική ζωή, ήμουν φοιτήτρια επιτέλους!
Και σήμερα, 5 χρόνια μετά από εκείνη τη μέρα της εγγραφής μου σπαράζω κάθε φορά που έρχομαι αντιμέτωπη με το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα στο οποίο έχω την τιμή να φοιτώ για την κατάντια μας.
Σπαράζω γιατί είναι τραγικό σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα για την πρόοδό σου ο πρώτος καθοριστικός παράγοντας να μην είναι το διάβασμα.
Σπαράζω γιατί είναι ανυπόφορο και αβάσταχτα ειρωνικό να εξαρτάται η πορεία σου από την απόφαση του άλλου, από τα θέλω του και τα δε θέλω του, από το πώς θα κοιμηθεί και το πώς θα ξυπνήσει, από το αν θα διεκδικήσει δικαιώματα εις βάρος των δικαιωμάτων άλλων.
Σπαράζω γιατί είναι ανελέητα ψυχοφθόρο να πιστεύεις ότι αν δεν έχεις τύχη δεν μπορείς να ελπίζεις σε ένα πτυχίο, αν δεν έχεις την δύναμη να ξεφτιλιστείς και να γράψεις το όνομά σου στο γραπτό ενός άλλου, αν δεν παρακαλέσεις όσο πιο ευγενικά μπορείς τον γελοίο επιτηρητή που έχει κάτσει πάνω από το κεφάλι σου και δεν σ'αφήνει να συγκεντρωθείς γιατί "σίγουρα θα αντιγράψεις" γιατί
"δεν είσαι ικανός να τα καταφέρεις μόνος σου", γιατί "πώς θα περάσεις αλλιώς το μάθημα αν όχι έτσι;".
Σπαράζω γιατί πέντε χρόνια μετά συνειδητοποιώ ότι αυτό που μου έδωσε στο μεγαλύτερο ποσοστό το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης είναι η πεποίθηση ότι "Ποτέ δεν θα είσαι αρκετά ικανή" για να φτάσεις στο ένα βήμα παραπέρα, για να ανταποκριθείς σε αυτά που ζητάει η επιστήμη που σπουδάζεις, για να γίνεις κι εσύ επιστήμονας όπως οι αξιότιμοι καθηγητές σου, για να αγγίζεις απλώς και μόνο τη βάση, αυτό το ρημάδι το 5 που καταντήσαμε να εκλιπαρούμε γονυπετείς για να μας χαριστεί. Γιατί αξιότιμοι Κύριοι Καθηγητές, με αυτή την νοοτροπία μας διδάσκετε. Μας μάθατε να πιστεύουμε ότι ό,τι βαθμό παίρνουμε μας τον χαρίζετε ΕΣΕΙΣ, ότι δεν τον κερδίσαμε, ότι είμαστε έρμαια της εύνοιάς σας, ότι δεν είμαστε αρκετά άξιοι για κερδίζουμε κάτι οι ίδιοι, να φτάσουμε με τις ικανότητές μας στο 8, στο 9 ή και το 10. Γιατί πάντα το γραπτό μας δεν θα είναι αρκετά "άριστο" για να φτάσει το "Άριστα-10" σας. Γιατί φυσικά πάντα θα υπάρχουν αρκετά κινητά τηλέφωνα που θα φέρνουν απ'έξω τις απαντήσεις που εσείς έχετε υπαγορεύσει στο μάθημα και κάποια γραπτά θα υπερτερούν πάντα της ελεύθερης σκέψης. Γιατί έτσι είναι δυστυχώς. Σ'αυτήν την χώρα που γεννήθηκε η δημοκρατία και θεσπίστηκε με πανηγυρισμούς η Ελευθερία του να Σκέφτεσαι, του να Ζεις, όλοι όσοι έχουν μία δόση εξουσίας είναι εδώ καθημερινά για να μας υπενθυμίζουν πόσο εύκολο είναι να καταπατηθεί Αυτή από επιλογή. Γιατί η απάντησή σας θα είναι πάντα η ίδια "δεν σε ανάγκασε κανείς να τα υποστείς όλα αυτά", "δεν σε ανάγκασε κανείς να γίνεις δικηγόρος, γιατρός, αρχιτέκτονας, μαθηματικός", "δεν χρειάζεται να γίνουν όλοι επιστήμονες", γιατί πάντα "μπορείς να σπουδάσεις στο εξωτερικό αν δεν μπορείς να μείνεις στην Ελλάδα". Ε, λοιπόν εκεί είναι και το μεγαλύτερό σας σφάλμα, εσάς και της κάθε εξουσίας. Στο ρήμα. Σ'αυτό το ρημάδι το "αν δεν ΜΠΟΡΕΙΣ" να μείνεις στην Ελλάδα. Γιατί η νοοτροπία έχει ως εξής "όποιος δεν μπορεί, φεύγει". Όποιος δεν έχει τα κότσια να αντιμετωπίσει τα δύσκολα φεύγει έξω, έτσι μας μάθανε. Δεν είναι όμως τα δύσκολα, είναι τα παράλογα, είναι τα ακατόρθωτα, είναι όλα αυτά τα δήθεν που προάγουν τα γαμημένα τα Ιδρύματα που μόνο Ανώτατα Εκπαιδευτικά δεν είναι. Που έτρεμα να το παραδεχτώ στον εαυτό που τόσα χρόνια, αλλά νιώθω ότι μπήκα οικειοθελώς σε Σωφρονιστικό Κατάστημα, σε μια φυλακή που με τιμωρεί για την επιλογή μου. Και δεν υπάρχει χειρότερο συναίσθημα από την εγκλωβισμένη ανάγκη για απελευθέρωση. Γιατί μέσα σ'όλα εμένα η Νομική με έμαθε να μην θέλω να ακολουθήσω το επάγγελμα που σπούδασα, με έκανε να τρέμω στην ιδέα ότι θα συναναστραφώ με ανθρώπους βρόμικους, ανταγωνιστικούς, θηρία, γιατί έτσι φαίνεται η κοινωνία.
Ευχαριστώ θερμά γι'αυτό.
Και σκέφτομαι τον Αριστοτέλης που έλεγε ότι όποιος μπορεί να ζήσει μόνος είναι ή θεός ή θηρίο.. Και είμαι πεπεισμένη πως σήμερα αν ζούσε αυτό θα έλεγε, πως "Όποιος μπορεί να ζήσει με τους άλλους σε αυτήν την κοινωνία είναι ή θεός ή θηρίο". 

Και καταπολεμώ κάθε φορά την βαφτισμένη τους αποτυχία με σχέδια για το μέλλον, όταν θα πάρω αυτό το χαρτί και θα σκέφτομαι πως θα ξεκινήσω να ζω, πώς θα ξεκινήσω να ζω, τι θα σπουδάζω όταν μεγαλώσω, τι θέλω να γίνω.. Και ευτυχώς μας δίνουν την επιλογή να το έχουμε και σε πάπυρο, να δείχνει πιο αξιόλογο - με το αζημίωτο βέβαια.

Και με φαντάζομαι την μέρα της ορκωμοσίας μου να φωνάζω "ΤΗΝ ΒΡΗΚΑ ΤΗΝ ΓΑΜΗΜΕΝΗ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ! ΑΠΟ 'ΔΩ" και να τρέχω προς τον θερμαϊκό με τα παπούτσια στο χέρι και τα λουλούδια κάπου πεταμένα στα μισά πίσω μου, ενώ στα μεγάφωνα θα τραγουδάει ο Σαββόπουλος κάτι απελευθερωτικό.

- Όλες άναψαν τα φώτα, βγήκαν στα 

μπαλκόνια και χειροκροτούσαν. 

Έτσι έπρεπε να γίνει. -

- Πιαστήκαμε όλοι μαζί, 7 άτομα, και

 αρχίσαμε να χορεύουμε με μια φανταστική 

μουσική που ερχόταν από κάπου. 

Έτσι έπρεπε να γίνει. - 

- Δεν θα έπρεπε να έρθουν και να μας σφίξουν το χέρι; Να μας 

πουν "Καλησπέρα, συγχαρητήρια που ζήσατε!" Να πούμε 

ένα "Ευχαριστώ πολύ, το κατά δύναμιν" και να χαμογελάσουμε μεταξύ μας. 

Έτσι έπρεπε. -

Ώρες-ώρες ξέρεις, κοιτάζομαι στον καθρέφτη και νομίζω ότι με βλέπω γερασμένη. Συναντώ ανθρώπους μετά από καιρό και ορκίζονται για το πόσο έχω ομορφύνει, αναρωτιέμαι τι βλέπω λάθος. Ή τι δεν βλέπω πια. 

"..η Ολίβια με περίμενε, τα δόντια μας άρχισαν πάλι να κινούνται αργά και τα βλέμματά μας να μένουν καρφωμένα το ένα στο άλλο με μια ένταση που θύμιζε φίδια. Ήμασταν φίδια που καταβρόχθιζε το ένα το άλλο, με τη συνείδηση ότι θα αφανιστούμε, με τη σειρά μας, από το φίδι που μας καταβροχθίζει όλους και μας χωνεύει όλους, και μας εξομοιώνει στην διεργασία κατάποσης και πέψης ενός οικουμενικού κανιβαλισμού, ο οποίος σφραγίζει κάθε ερωτική σχέση και εξαφανίζει τα σύνορα μεταξύ των κορμιών μας και της sopa de frijoles, ή του huacinango a la veracruzana, ή των enchiladas. . ."

"Τί κρύβεται, άλλωστε, πίσω από μία φωνή; Κρύβεται ένα ζωντανό πρόσωπο - λαιμός, θώρακας, συναίσθημα - που απελευθερώνει μια φωνή διαφορετική από όλες τις άλλες. Μια φωνή προϋποθέτει έναν λάρυγγα, λίγο σάλιο, κάποια παιδικά χρόνια, εμπειρίες μιας ολόκληρης ζωής, ένα μυαλό που επιθυμεί να έχει την ικανοποίηση να δώσει τη δική του μορφή στα ηχητικά μηνύματα. Αυτό που περισσότερο σε ελκύει είναι η χαρά που η φωνή αυτή προσδίδει στην ύπαρξή της: κι αυτή η χαρά σε κάνει να φαντάζεσαι ότι όσο διαφορετική είναι η φωνή, τόσο διαφορετικό είναι και το πρόσωπο που τραγουδάει."

"..και μας εξομοιώνει στην διεργασία κατάποσης και πέψης ενός

 οικουμενικού κανιβαλισμού, ο οποίος σφραγίζει κάθε ερωτική σχέση και 

εξαφανίζει τα σύνορα μεταξύ των κορμιών μας και της 

sopa de frijoles, ή του huacinango a la veracruzana, 

ή των enchiladas. . ."

" Σε κάποιο μέρος, σε κάποια πτυχή της γης, η πόλη 

ξυπνάει με ένα χτύπημα, ένα σφυροκόπημα, ένα αυξανόμενο τρίξιμο. 

Ένας κρότος, μια βουή απλώνονται σ'όλη τη γη, πνίγοντας 

φωνές, αναστεναγμούς, αναφιλητά. . ."

Italo Calvino - Κάτω απ'τον Ιαγουάρο Ήλιο.

- Και στο τέλος το μόνο που θέλω όταν βιώνω την αλλαγή από την φασαρία στην απόλυτη ησυχία του δρόμου με το κλείσιμο της πόρτας, είναι ένα αυτοκίνητο να με κάνει βόλτα μέχρι την Βάρκιζα, ενώ εγώ αποκοιμάμαι κουλουριασμένη με μισάνοιχτο παράθυρο σκεπασμένη με ένα μπουφάν.

Ίσως αυτό το βράδυ να μου αρκούσε αυτό. Μία βόλτα μας στην Βάρκιζα. Ίσως να μην χρειαζόμουν τίποτα παραπάνω..  ούτε κουβέντες, ούτε ποτά, ούτε τσιγάρα, ούτε δυνατά γέλια, ούτε τα πατατάκια που ζήτησα και ήρθαν. Μόνο αυτό.. μια βραδινή βόλτα ως την Βάρκιζα και ένα ήρεμο, σιωπηλό ξημέρωμα -